Stichting Arbeidsmarkt en Scholingsfond Defensie zorgt voor meer begrip op de werkvloer met het Kenniscentrum Neurodiversiteit
Stichting Arbeidsmarkt- en Scholingsfonds Defensie (ASD) gebruikte de MDIEU-subsidie om onder meer een kenniscentrum voor autisme op te richten. Door kennis over het autistisch spectrum binnen de organisatie te verspreiden, ontstaat er onder andere betere communicatie en meer begrip. Hierdoor raken werknemers minder snel overbelast. Het succes van de eerste activiteiten leidde tot een nieuwe subsidieaanvraag. Stichting ASD zag samen met de projectleider kans het Kenniscentrum uit te breiden. Niet alleen gericht op autisme, maar op neurodiversiteit als geheel. José van Echtelt, projectleider voor het Kenniscentrum Neurodiversiteit bij het Ministerie van Defensie, en Lucette van der Est, Fondsmanager bij Stichting ASD, vertellen erover.
Lucette: “Defensie is eigenlijk een maatschappij in het klein en heeft heel veel verschillende specialismen in huis. Van zorg en catering, tot techniek en IT. Volgens onderzoek is zo’n 20 tot 25% van de bevolking neurdivergent. Binnen Defensie, waar ongeveer 70.000 mensen werken, lijken de aantallen nog hoger te liggen. Stichting ASD vindt het belangrijk dat Defensie over de volle breedte een aantrekkelijke werkgever is met voldoende en goed gekwalificeerde medewerkers. Dat vraagt blijvende aandacht voor en investering in mensen. Als fonds kunnen wij op het gebied van duurzame inzetbaarheid dus veel betekenen voor deze groep en haar omgeving.”
Uitval door onbegrip
José: “De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor neurodiversiteit. Zo valt autisme in deze categorie, maar denk ook aan ADHD, dyslexie, hoogbegaafdheid. Over het algemeen is de maatschappij ingericht voor neurotypische personen, aangezien dit veruit de grootste bevolkingsgroep is. Neurodivergente mensen verwerken informatie op een andere manier, waardoor samenwerken of het uitvoeren van taken niet altijd overeenkomt met de verwachting van de ander.’’
José: “Dit onbegrip leidt soms tot frustratie op de werkvloer. Zo ontstaat bijvoorbeeld microagressie. ‘Doe eens rustig’, hoort iemand met ADHD vaak genoeg. Daardoor gaan zij steeds meer op hun tenen lopen om te voldoen aan de norm. Dat kan weer leiden tot overbelasting, en zo melden steeds meer mensen zich ziek.
Ook bij re-integratie is er sprake van een neurotypische aanpak. In veel gevallen is het advies om als eerste stap even koffie te gaan drinken op de werkvloer. Maar voor iemand met autisme kan juist zo’n sociale activiteit een enorme drempel zijn, en heeft diegene veel meer baat bij een duidelijk omlijnde taak om mee op te starten, zonder sociaal aan te moeten staan.”
Kennisdeling
José: “Om kennis over neurodiversiteit binnen de organisatie te verspreiden, organiseert het Kenniscentrum met behulp van de MDIEU-subsidie en cofinanciering van Stichting ASD de workshop ‘Neurodiversiteit op de werkvloer’. Bewustwording van het bestaan ervan is namelijk de eerste stap. Ook organiseren we een ‘belevingscircuit’. Tijdens het doorlopen van een circuit van opdrachten ervaren de deelnemers hoe het is om neurodivergent te zijn. Na de opdrachten gaan we met elkaar in gesprek. ‘Hoe heb je de opdrachten ervaren en wat viel daarbij op?’ Het levert veel nieuwe inzichten op over neurodiversiteit die zij verder de organisatie in kunnen nemen. Op die manier ontstaat er meer bewustwording over en begrip voor neurodivergente collega’s.’’
Lucette: “Als fonds stimuleren wij graag dit soort projectinitiatieven. Wij zetten ons in voor de versterking van de positie en bevordering van duurzame inzetbaarheid van Defensiepersoneel. Met behulp van de MDIEU-subsidie wordt een bijdrage geleverd aan een meer inclusieve organisatie en dat is betekenisvol.’’
Neurodiversiteit als kracht
José: “Wij krijgen regelmatig terug uit de organisatie dat neurodiversiteit nu een populaire term is. Dat het een modegril is om daar iets mee te doen. Wat ons betreft geeft dat alleen maar aan dat er nog veel onbegrip is voor het onderwerp. Denk aan linkshandigen, 50 jaar geleden. Zij moesten met rechts leren schrijven, omdat ze anders afweken van het ‘normale’. Dat is nu bijna ondenkbaar. Zo heeft ook bewustwording van neurodiversiteit tijd nodig om te kunnen landen in de maatschappij en in de organisatie. Wij hopen dat we met het Kenniscentrum Neurodiversiteit binnen het Ministerie van Defensie een flinke duw in de goede richting kunnen geven.”
“Als gevolg van deze activiteiten merken we al positieve effecten. Zo kregen we laatst de vraag van een HR-afdeling hoe zij het beste neurodivergente jongeren kunnen werven. In plaats van het te zien als uitdaging, zagen zij al de kracht die schuilgaat in neurodiversiteit. Denk aan personen die een uitstekend oog voor detail hebben, of afwijkingen snel ontdekken. Als programmeur is dat een fantastische eigenschap. En personen met ADHD staan er bijvoorbeeld om bekend snel in actie te kunnen komen. In functies waarin je snel moet kunnen handelen kan dat weer enorm handig zijn. Het is dus mooi om te merken dat neurodiversiteit steeds meer als meerwaarde voor de organisatie wordt gezien.”
