DI in de RI&E en adviesgesprekken voor kleine bedrijven: hoe de sector Agrarisch en Groen DI op de kaart zet

Een van de activiteiten die met behulp van de MDIEU-subsidie is gedaan is het toevoegen van het thema duurzame inzetbaarheid aan de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E). Door extra vragen over duurzame inzetbaarheid in de RI&E, worden kleine bedrijven aangespoord om erover na te denken en ermee aan de slag te gaan. En dat hoeven ze niet alleen te doen: Stigas biedt met behulp van de MDIEU-subsidie ook adviesgesprekken aan mkb-werkgevers aan. Directeur Math Creemers en projectleider Corine Witter van Stigas leggen uit hoe dat precies in z’n werk gaat.

Wat was voor jullie precies de aanleiding om met de adviesgesprekken te starten?

Math: “We vertegenwoordigen zo’n twaalf subsectoren in de sector Agrarisch en Groen. Daar zitten bedrijven bij in de dierhouderij, akkerbouw, glastuinbouw, open teelten, hoveniers, groenvoorziening en groen, grond en infra. In totaal gaat het bij deze sector om 70.000 bedrijven, waarvan zo’n 15 duizend kleine bedrijven met personeel in dienst. Een aanzienlijk deel hiervan heeft minder dan vijfentwintig medewerkers of zelfs minder dan tien medewerkers. Deze kleine bedrijven worden gerund door ondernemers die vaak zelf ‘met de voeten in de klei staan’ en over het algemeen geen fan zijn van administratie. Duurzame inzetbaarheid? Dat is al helemaal niet iets waar ze dagelijks tijd of aandacht voor hebben. Bovendien is het best een vaag begrip.” 

“Grote bedrijven uit de sectoren hebben wel ruimte en middelen om een DI-beleid op te zetten. Deze ondernemers weten we dan ook goed te bereiken. Maar de kleine bedrijven bereiken op dit thema lukte tot nu toe vrijwel niet. Daar wilden we wat aan doen. Uiteindelijk kwamen we op het idee om duurzame inzetbaarheid te koppelen aan de risico-inventarisatie en -evaluatie (RI&E). Dan vragen we ze niet om erover na te denken, maar moeten ze het gewoon doen.”  

Corine: “We hebben een aantal vragen over duurzame inzetbaarheid aan een digitale RI&E-vragenlijst toegevoegd die we samen met de subsectoren hebben opgesteld. Een van die vragen is bijvoorbeeld: ‘Als je bedrijf stopt, kunnen je medewerkers dan ergens anders aan de slag?’ of ‘Lukt het alle medewerkers om gezond door te werken tot hun pensioen?’. Het is goed om daarover met elkaar in gesprek te gaan. Als een bedrijf verder aan de slag wil, dan krijgen de bedrijven bezoek van een van onze adviseurs die met hen meedenkt over het verbeteren van de duurzame inzetbaarheid. Bedrijven kunnen zo’n gesprek ook zelf aanvragen.”

“Deze kleine bedrijven worden gerund door ondernemers die vaak zelf ‘met de voeten in de klei staan’ en over het algemeen geen fan zijn van administratie. Duurzame inzetbaarheid? Dat is al helemaal niet iets waar ze dagelijks tijd of aandacht voor hebben.”

Hoe helpt de subsidie van MDIEU hierbij?

Math: “De activiteiten die we met de MDIEU-subsidie hebben kunnen organiseren, helpen ons bij het vinden van oplossingen op het gebied van vitaliteit. Uit de verzuimcijfers blijkt dat fysieke belasting een groot probleem is in onze sector. Een van de belangrijkste oorzaken van arbeidsongeschiktheid. En daarmee een belemmering voor het gezond en productief bereiken van de pensioenleeftijd."  

“Met de subsidie hebben we de RI&E kunnen uitbreiden en adviesgesprekken kunnen opzetten. In januari van 2023 zijn we begonnen met de gesprekken. Inmiddels hebben we er al ruim 500 gevoerd. Ons doel is 750 gesprekken met kleine bedrijven en 120 met grote bedrijven voor medio 2024. Deze worden allemaal gedaan door onze adviseurs. Dankzij de MDIEU-subsidie hoeft er geen rekening naar de bedrijven.” 

Corine: “Door concrete vragen te stellen, hebben we meer zicht gekregen op de vitaliteit binnen de sector. Daar hebben we ook meteen acties aan gekoppeld. Zo hebben we bijvoorbeeld een vitaliteitsscan en dialoogsessies doorontwikkeld. En schrijven we blogs voor de website en organiseren we trainingen.”

“Uit de verzuimcijfers blijkt dat fysieke belasting een groot probleem is in onze sector.”

Welke resultaten hebben jullie inspanningen al opgeleverd?

Corine: “We willen graag mensen aan het denken zetten, laten zien wat hun rol is op het gebied van duurzame inzetbaarheid. We zien nu dat steeds meer ondernemers en vakmensen erover nadenken.”  

Math: “Toen we tien jaar geleden begonnen met de focus op duurzame inzetbaarheid, werden we bijna uitgelachen: ‘We gaan mensen toch geen klachten aanpraten?’. Dat was één van de reacties die we vaak kregen. Gelukkig is dat inmiddels heel anders. Dat komt misschien ook door de druk op de arbeidsmarkt, de tekorten aan goede vakmensen. Maar we zien ook duidelijk dat werkgevers meer de waarde inzien van aandacht voor duurzame inzetbaarheid. Het is geen containerbegrip meer, maar echt iets waar ze iets mee kunnen binnen hun eigen bedrijf.” 

“Wat dit goed illustreert is de steeds populairder geworden ‘Stigas Gezond en vitaal werken’ prijs die we jaarlijks uitreiken. Bedrijven vinden het inmiddels een hele eer om de prijs te winnen. Een van de winnaars, een bedrijf uit de glastuinbouw, had een Week van de vitaliteit opgezet met verschillende workshops rondom vitaliteit. Een blijvend effect daarvan is dat er nu elke week een yogadocent langskomt voor een yogales.”  

"Een blijvend effect bij een van de bedrijven is dat er nu elke week een yogadocent langskomt voor een yogales.”

Hebben jullie nog tips voor andere sectoren of bedrijven die ook subsidie willen aanvragen?

Corine: “Kijk goed waar de achterban behoefte aan heeft, waar werknemers bij specifieke bedrijven behoefte aan hebben. Zoek daar subsidiemogelijkheden bij. Doe het niet andersom. Eigenlijk moet je al bezig zijn met duurzame inzetbaarheid voor je subsidie aanvraagt.”  

Math: “Denk als sector na over waar je heen wil op het gebied van duurzame inzetbaarheid. Wij hadden al activiteiten lopen voor we de MDIEU-subsidie aanvroegen. Die activiteiten hebben we met behulp van de subsidie breder kunnen trekken en daarmee de impact groter gemaakt.”