Mensenwerk nieuwsbrief ESF+ | nummer 1| 2024
Dit is het eerste nummer van 2024 van Mensenwerk. De nieuwsbrief is gewijd aan het Europees Sociaal Fonds (ESF) en het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+). Hierin vindt u nieuws en artikelen over projecten medegefinancierd door de Europese Unie.
Abonneren op deze nieuwsbrief doet u via deze link: https://bit.ly/3EnlTlW
Betere baankansen dankzij intensievere begeleiding
Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt beter begeleiden zodat zij sneller aan het werk komen én blijven. Dat is het doel van de leerwerkroutes van Werkzaak Rivierenland. Met steun van het Europees Sociaal Fonds (ESF+) kunnen werkcoaches meer tijd en aandacht aan hun cliënten besteden. Coördinator Nathalie Kröger: ‘Een sterkere band tussen coaches en werkzoekenden helpt bij het vinden van een passende baan.’
Ondanks de krappe arbeidsmarkt hebben sommige mensen moeite met het vinden van een baan. ‘Denk aan mensen in de bijstand en de Participatiewet, maar ook mensen zonder uitkering die door omstandigheden verder van de arbeidsmarkt staan,’ zegt Nathalie Kröger. Als coördinator is zij nauw betrokken bij de leerwerkroutes van Werkzaak Rivierenland. Werkzaak werkt voor acht gemeenten en voert de Participatiewet en de Wet sociale werkvoorziening uit.
Nathalie: ‘We doen er alles aan om werkzoekenden aan passend werk te helpen en werkgevers te ondersteunen bij het vinden van geschikt personeel. We verwachten dat het aantal vacatures gelijk blijft of toeneemt, terwijl het aantal werkzoekenden stabiel blijft. Ook de groep werkzoekenden die het moeilijk heeft, blijft bestaan. Werkgevers moeten dus vaker kiezen uit kandidaten die niet perfect passen, maar dankzij onze begeleiding kunnen we zorgen voor betere matches. Daar maken we zowel werkgevers als werkzoekenden blij mee.’
Lagere caseload per werkcoach
Die betere matches ontstaan vooral door het verlagen van de caseload; het aantal cliënten dat een werkcoach onder zijn of haar hoede heeft. Nathalie: ‘Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt hebben meer begeleiding nodig, helemaal nu we merken dat er steeds vaker sprake is van multiproblematiek. Het werd voor onze werkcoaches steeds moeilijker om hen goed te helpen.’
De extra werkcoaches die met behulp van de ESF-gelden konden worden aangenomen, waren dus meer dan welkom. ‘Werkzoekenden krijgen nu elke twee weken een uur begeleiding in plaats van de eerdere anderhalf uur per maand. Ook hebben we projecten opgezet om basisvaardigheden te leren zoals feedback geven en op tijd komen. Deze vaardigheden zijn heel belangrijk om toe te groeien naar werk.’
Meer zicht op belemmeringen en behoeften
In het begin was het intensievere contact tussen werkcoaches en cliënten wennen, vertelt Nathalie. ‘Sommige mensen reageerden met: “Waarom moet ik nu ineens in actie komen?” Al snel zagen we positieve veranderingen. Werkzoekenden merken dat we er echt zijn om hen te helpen, niet alleen om de wet uit te voeren. En werkcoaches ontdekken dat ze nu meer tijd hebben om goed te luisteren, wat leidt tot diepgaandere gesprekken.’
Dankzij de sterkere band krijgen werkcoaches beter zicht op belemmeringen en behoeften van hun cliënten. Een man met autisme had bijvoorbeeld behoefte aan een prikkelarme omgeving en duidelijke instructies. ‘Hij raakt snel afgeleid,’ legt Nathalie uit. ‘Hij zei: “Als ik een vogeltje zie, móet ik kijken.” Met deze informatie kan de werkcoach hem beter begeleiden naar passend werk, wat vaak resulteert in een langere plaatsing. Ons uitstroompercentage naar werk is hoger dan gemiddeld en het aantal draaideurwerkzoekenden daalt.’
Bijdragen aan welzijn van werkzoekenden
De extra tijd die werkcoaches aan cliënten besteden leidt tot een win-winsituatie. ‘Werkgevers weten wat ze kunnen verwachten als ze iemand aannemen, en werkzoekenden gaan er zowel financieel als mentaal op vooruit. Veel mensen zijn zich sterk bewust van hun afhankelijkheid van een uitkering. Als ze een baan vinden, zie je ze met een glimlach vertrekken. Dat is waar het om gaat. Financiële onafhankelijkheid is belangrijk, maar het gevoel ergens bij te horen net zo. Ik ben trots dat we kunnen bijdragen aan het welzijn en de toekomst van deze mensen, daar doen we het voor!"
Verschil maken voor ondernemers in coronatijd en daarna!
De COVID-19-periode stelde zowel bestaande als startende ondernemers voor grote uitdagingen. In de regio’s Twente en de Achterhoek konden zij rekenen op ondersteuning en advies vanuit ROZ Groep. ROZ manager bedrijfsvoering Marieke Slot en ESF-projectleider Rob Lentfert vertellen over de extra inzet dankzij ESF-gelden voor ondernemers in coronatijd.
ROZ ondersteunt ondernemers bij alle fasen in hun ondernemerschap, meestal in opdracht van gemeenten en andere overheidsorganisaties. Marieke vertelt: ‘We helpen starters bij het opzetten van een bedrijf, ondersteunen ondernemers die in zwaar weer verkeren, staan ondernemers bij met impact creëren én bieden hulp via Bbz (inkomensaanvulling, kredieten) of schuldhulpverlening. Tijdens de coronaperiode meldden zich veel meer ondernemers met een hulpvraag bij ons dan normaal.’
Begrijpelijk, aangezien de onzekerheid rondom het virus en langdurende coronamaatregelen direct invloed had op het werk en inkomen van ondernemers. Rob Lentfert, projectleider voor ESF in de regio Twente: ‘Mede door de ESF-subsidie die we via de arbeidsmarktregio ontvingen, kon ROZ deze extra druk aan. De werkzaamheden zijn met deze subsidie uitgebreid en daardoor konden veel ondernemers worden geholpen, onder andere met tijdelijke inkomensaanvulling.’
Proactieve benadering en maatwerk
Een belangrijke extra dienst was het proactief benaderen van ondernemers. Marieke: ‘We zochten ondernemers op, vroegen hoe het met hen ging en of ze hulp nodig hadden. Vaak was dat het geval. Dan boden we coaching en advies, maar soms ook begeleiding bij het vinden van een baan in loondienst naast hun eigen bedrijf. Ons bestaande netwerk hielp hierbij enorm.’
Ook heeft ROZ de startende doelgroep verder kunnen verbreden, bijvoorbeeld door hybride ondernemers te ondersteunen die naast hun (deeltijd)baan willen ondernemen, of door mensen die dreigen werkloos te worden preventief te helpen een onderneming te starten. ‘Het doel was om benaderbaar te zijn, goed te luisteren en maatwerk te leveren. Elke ondernemer krijgt een vaste adviseur als aanspreekpunt, die direct via mobiel of e-mail bereikbaar is. Onze adviseurs hebben diverse achtergronden, zoals het bankwezen, de KvK of zijn ook ondernemer geweest.’
Er is veel mogelijk!
Marieke vertelt het verhaal van een alleenstaande ouder uit Enschede, die tijdelijk in een uitkeringssituatie zat. ‘Zij heeft in coronatijd met begeleiding en advies van een ROZ-adviseur een succesvolle onderneming kunnen opbouwen. Haar bedrijf heet Eva’s Macarons en levert nu aan grote bakkerijen en horecazaken. Een mooi voorbeeld van wat er met de juiste ondersteuning en goede mindset van de ondernemer allemaal mogelijk is.’
ROZ helpt ook ondernemers maatschappelijke impact te creëren, bijvoorbeeld ondernemers die werkplekken bieden aan mensen die minder makkelijk een baan kunnen vinden. Marieke: ‘We hielpen bijvoorbeeld een ondernemer bij het opzetten van een lunchroom in Nijverdal, waar vluchtelingen meewerken aan de bereiding van gerechten. Hierdoor is er een diverse menukaart en krijgen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt kansen om mee te doen. Het project was zo succesvol dat zelfs de koning op bezoek kwam.’
Versterking regionale samenwerking
Volgens Rob heeft de ESF-subsidie de regionale samenwerking versterkt. ‘Het heeft ons dichter bij elkaar gebracht: gemeenten, ROZ en andere organisaties werken nu nog beter samen en weten elkaar nog beter te vinden. Dat is belangrijk, want we blijven elkaar nodig hebben.’
Marieke sluit zich daarbij aan. ‘Wij gaan door met onze dienstverlening en verkennen steeds weer nieuwe kansen voor de toekomst. Misschien kunnen we andere doelgroepen bedienen of onze diensten verder doorontwikkelen. Samen kunnen we verschil maken voor ondernemers in onze regio.’
Blijven ontwikkelen op weg naar een passende baan
Werken gaat niet alleen om brood op de plank. Het gaat ook om zelfvertrouwen, persoonlijke groei en het gevoel hebben dat je ertoe doet. ‘Voor mensen met een ondersteuningsvraag is dit niet vanzelfsprekend,’ zegt Yvonne van Hest, directeur Ontwikkeling & Participatie bij Ergon. Samen met Willem-Jan Kouwenberg, strategisch adviseur bedrijfsvoering, vertelt ze hoe ESF-gelden bijdragen aan de ontwikkeling van werkzoekenden en een beter toekomstperspectief.
Ergon ontvangt jaarlijks zo’n 1800 aanmeldingen van inwoners die bijstand ontvangen of dreigen nodig te hebben. Yvonne en haar team zijn – samen met partnerorganisaties – verantwoordelijk voor de instroom, ontwikkeling, bemiddeling en duurzame plaatsing van deze mensen. Daarnaast is Ergon als sociaal ontwikkelbedrijf verantwoordelijk voor ruim 2.700 medewerkers en is daarmee één van de grootste inclusieve werkgevers in de regio.
‘Inwoners die bij ons worden aangemeld hebben ondersteuning nodig bij het vinden van een baan,’ zegt Yvonne. ‘We bieden individuele of groepstrajecten onder begeleiding van trajectcoaches. Het zijn maatwerkprogramma’s waarin zij zich verder ontwikkelen, zodat ze daarna aan de slag kunnen in het reguliere bedrijfsleven of binnen onze eigen werkleerbedrijven.’
Ontwikkeling gaat verder dan vakvaardigheden
‘De ESF-gelden ontvangen we ten behoeve van een belangrijke stap naar werk: het ontwikkelen van vaardigheden,’ vertelt Willem-Jan, die het subsidietraject begeleidde. ‘Dat gaat dus verder dan vakvaardigheden,’ vult Yvonne aan. ‘Het gaat ook om werknemersvaardigheden en persoonlijk leren. Op tijd komen is bijvoorbeeld een belangrijke vaardigheid. Als je lange tijd niet hebt gewerkt, kan je tempo veranderen en moet je vaak weer in een ritme te komen. Dat merkte ik zelf ook, toen ik ooit een half jaar werkloos was.’
Yvonne heeft het liever over groeien dan over ontwikkelen. ‘Om te groeien moet je ontdekken waar je staat, wat je nodig hebt en wat je kan. Dat begint bij de basisvragen: wie ben ik, wat wil ik, wat kan ik en wat zijn mijn mogelijkheden op de arbeidsmarkt? Sommige mensen weten dit al, maar anderen niet. Wij helpen mensen dit te ontdekken, zodat ze gemotiveerd hun weg naar betaald werk vinden. Als iemand bijvoorbeeld piloot wil worden, maar dat niet realistisch is, kijken we naar de elementen van dat beroep, bijvoorbeeld: vrijheid en autonomie. We zoeken dan naar beroepen waar dit terugkomt. Dit proces helpt om samen met hen een baan te vinden die past bij hun wensen en capaciteiten.’
Daarnaast is er het Ergon Plein, een toegankelijke plek voor iedereen die op zoek is naar werk of al aan het werk is. Willem-Jan: ‘Hier organiseren we allerlei activiteiten gericht op ontwikkeling of het vinden van een baan, zoals workshops, coaching en werkleertrajecten. Want groeien en ontwikkelen stopt niet als mensen eenmaal aan het werk zijn. We blijven medewerkers die bij of via Ergon aan het werk zijn helpen en begeleiden, bijvoorbeeld met coaching op de werkvloer.’
Zelfvertrouwen en eigenwaarde
Yvonne benadrukt dat een duurzame betaalde baan mensen niet alleen financieel onafhankelijker maakt, maar ook hun zelfvertrouwen en eigenwaarde versterkt. ‘Dat is zo belangrijk! Zo sprak ik een man met een ICT-achtergrond die nu zo blij is met zijn baan bij Ergon in de groensector. Een ander voorbeeld is iemand met ADHD en autisme die niet in de horeca paste, maar nu naar tevredenheid in zijn eigen tempo werkt zonder veel sociaal contact.’
De krappe arbeidsmarkt zal voorlopig aanhouden. ‘Daarom moeten we anders naar werkzoekenden en werk gaan kijken,’ zegt Yvonne. ‘Wij dagen bedrijven uit om inclusief te denken en niet meer uit te gaan van een vaste vacature maar van het talent van de werkzoekende. Organisaties moeten nadenken over werk dat past bij de mens, in plaats van dat de mens moet passen bij het werk. Dat vraagt om creatieve en innovatieve oplossingen en Ergon als specialist in werk helpt daarbij. En de praktijk bewijst dat dit kan. Intern via onze zes werkleerbedrijven én extern bij meer dan 500 inclusieve werkgevers in de regio!’
